De Muur van Mussert Rijksmonument
De Muur van Mussert staat op het terrein van bungalowpark De Goudsberg. (Hessenweg 85, 6741 JP Lunteren)
De muur is nog overgebleven van het nationalistische complex van gebouwen dat hier stond tussen 1936 en 1945. Voor de muur is nog de openluchtvergaderplaats waar Mussert de parijbijeenkomsten hield. De NSB van Mussert kocht een stuk grond op de Goudsberg vanwege de centrale ligging, om daar hun partijbijeenkomsten te houden.
Het plan om daar ook een mausoleum te bouwen waar Mussert en andere groten van de NSB hun laatste rustplaats zouden vinden, is niet gerealiseerd. De in 1938 gebouwde Muur van Mussert werd 150 meter lang en 10 meter hoog. Mussert schreef zijn brieven aan Adolf Hitler in een in de muur gemetseld kamertje. Ook werd er een vlaggemast van 38 meter geplaatst.
Om de eenheid van de partij te benadrukken werden er jaarlijks op Tweede Pinksterdag op de komvormige plek op de heuvel Hagespraken gehouden. Het jaarlijkse uitje werd door vele duizenden NSB-leden bezocht en er werd geluisterd naar de toespraken van Mussert en andere vaste sprekers als Van Geelkerken, Roskam, Woudenberg en anderen. Er was, o.l.v. "zangleider" Schuurman jr. samenzang Ook traden de vendelzwaaiers van de Weerbaarheidsafdeling op. De eerste Hagespraak was op maandag 1 juni 1936 en de laatste op zaterdag 22 juni 1940: De "Hagespraak der Bevrijding" Daarna was het door de Duitse bezetter verboden bijeenkomsten met een politiek karakter te organiseren. De "Hagespraak der Trouwe" werd in oktober 1937, na interne, politieke problemen in de partij gehouden.
De Stichting Erfgoed Ede heeft in 2015, mede namens Erfgoedvereniging Heemschut en de oudheidkundige verenigingen Oud Ede en Oud Lunteren bij het ministerie van OCW een verzoek ingediend om de muur een monumentstatus te geven. Onderzoek daarnaar was anno 2017 nog niet uitgevoerd. Het onderzoek, een "Verkenning" kon nog wel weer twee gaan duren. Ondertussen brokkelt de muur van Mussert verder af.
In november 2017 vroeg de campingeigenaar een sloopvergunning voor de muur aan bij de gemeente. Dertig historici, publicisten en museumdirecteuren schreven na die aanvraag in een brandbrief aan minister Ingrid van Engelshoven dat de muur tot het nationaal erfgoed behoort en om die reden behouden dient te blijven. Na kamervragen over de Muur van Mussert heeft het ministerie laten weten dat de muur, op grond van ingediende aanvragen tot aanwijzing als monument, voorlopig niet gesloopt mag worden.
De muur van Mussert is inmiddels aangewezen als rijksdocumet en zal dus behouden blijven. Er zijn nu plannen om van de muur van Mussert een educatief centrum te maken. Zie hiervoor de folder Naar een educatief centrum "De Muur van Mussert"
